Nhắc tới Thái Nguyên là người ta nhớ đến câu nói quen thuộc : ” Chè Thái, Gái Tuyên “. Quả thực vậy, Thái Nguyên một trong những tỉnh đứng đầu cả nước về diện tích canh tác, số lượng, chất lượng sản phẩm từ cây chè. Những vùng chè nổi tiếng ở thái nguyên: Chè Tân Cương, Chè Trại Cài, Chè La Bằng… với diện tích gần 20 nghìn ha. Mỗi vùng chè lại có các sản phẩm chè mang nét đặc trưng riêng, góp phần tạo nên thương hiệu chè Thái Nguyên nổi tiếng xa gần. Hôm nay chè Đức Dung xin giới thiệu 4 vùng chè ngon nổi tiếng ở Thái Nguyên.
1. Vùng chè Tân Cương (TP Thái Nguyên)
Vùng chè Tân cương Là một trong những vùng chè nổi tiếng ở Thái Nguyên. Tân Cương luôn là vùng chè đứng đầu trong việc trồng và chăm sóc, nuôi dưỡng cây chè để cho ra những búp chè tươi ngon nhất. Vùng chè Tân Cương được mệnh danh là cái nôi của đất chè Thái.
Người dân Thái Nguyên lưu truyền rằng: khoảng những năm 1920- 1922, cây chè Thái, đặc biệt là vùng chè Tân Cương được ông Đội Năm ( tên thật là Võ Văn Thiệt ) di thực về vùng này. Vườn chè cổ đến nay vẫn còn, cũng đã trải qua hơn 87 tồn tại và phát triển cùng với nhân dân, xóm làng.
Hiện nay chỉ riêng Tân Cương có khoảng 400 ha chè đặc sản. Kể cả những người sành trà cũng phải công nhận rằng chưa thấy thứ trà nào lại ngon như trà ( chè ) Tân Cương. Điều gì làm lên sự khác biệt, sự cuốn hút tuyệt vời của món hương vị trà này ? Đó là bởi vì trong từng tách trà sánh vàng có đậm đà, hòa quyện hương vị tự nhiên đầy đủ vị chát dịu, vị ngọt hậu lắng sâu trong vị giác người thưởng trà. Cũng có nhiều người nhận cho rằng để trà Tân Cương toát hết được cái quốc hồn quốc túy thì phải được pha bằng thứ nước giếng lấy tại Tân Cương.
Còn đối với những nhà khoa học, nhà nghiên cứu trà, họ tin vào những con số thực tế khiến cho chè Tân Cương trở nên đặc biệt như vậy. Đó là kết quả của hàng trăm cuộc thí nghiệm về đất, về nước, khí hậu, các nhà khoa học đã cho ra một một kết luận : Ngoài yếu tố về cách gây trồng, tập quán canh tác thì bức xạ nhiệt chính là yếu tố quyết định tới việc chè Tân Cương là loại chè ngon hàng đầu như vậy. Theo phân tích từ các mẫu kiểm tra, lượng bức xạ hữu hiệu ở Tân Cương là 61,2 Kcal/cm2/năm, ở các vùng khác là 122,4 Kcal/cm2/năm, thấp hơn so với các vùng chè khác nên cho chè Tân Cuơng có chất lượng đặc biệt khác biêt .
Chính vì vậy, không có gì ngạc nhiên khi chè Tân Cương đã có mặt ở nhiều thị trường khó tính như Mỹ, Nhật, Pháp, Đài Loan, Trung Quốc, Ấn Độ, Cộng hoà Séc…
>>> Xem thêm : Chè Tân Cương trở thành một đặc sản gắn với du lịch
2. Vùng chè Trại Cài – Minh Lập (huyện Đồng Hỷ)
Chè Trại Cài – Minh Lập là cũng là một trong vùng chè nổi tiếng ở Thái Nguyên từ lâu bởi hương vị thơm ngon đặc biệt của nó. Các Hội thì chè do tỉnh Thái Nguyên tổ chức hàng năm với sự tham gia của hàng trăm nghệ nhân trà đã chắp cánh cho danh trà Trại Cài- Minh Lập được vang xa ra khắp toàn quốc. Nếu không do chính người dân ở những vùng chè này nói ra thì chính những người sành trà lâu lắm nhất cũng khó có thể phân biệt được đâu là chè Tân Cương, đâu là trà Trại Cài. Bởi chè Trài Cài hay chè Tân Cương thì cũng mang đầy đủ những hương vị đặc trưng của vùng chè Thái Nguyên mà chỉ nơi đây mới có. Đó chính là sự hòa quyện của mùi hương cốm bay, của màu nước sánh vàng mật ong, của vị đắng, ngọt, chát, thơm làm quyến rũ say đắm lòng người.
Hiện nay, toàn xã Trại Cài – Minh Lập có trên 460 ha chè canh tác, chủ yếu giống chè trung du. Sản lượng chè búp tươi đạt khoảng 4.200 tấn chè búp tươi/năm.
3. Vùng chè La Bằng – Đại từ
Chè La Bằng là một vùng chè khá lâu đời với hơn 60 năm tuổi nhưng vẫn xanh tối và cho năng suất cao. Vùng chè La Bằng không có diện tích lớn như chè Tân Cương hay Trại Cà. Diện tích của La Bằng là trên 220ha chỉ phục vụ cho việc trồng chè. Tuy nhiên không vì thế mà chất ảnh hưởng tới chất lượng chè. Theo đánh giá của các nhà chuyên môn và những người sành chè thì chất lượng chè ở đây cũng ngang với các vùng chè nổi tiếng ở Thái Nguyên khác.
Điểm chung của các vùng chè Thái Nguyên chính là được thừa hưởng sự ưu đãi về chất đất, về khí hậu. Người dân La Bằng cũng rất khắt khe trong quy trình trồng và chăm sóc chè. Tất cả đều được lựa chọn bài bản từ những giống tốt nhất đến việc chăm bón, thu hoạch và chế biến chè như thế nào. Đặc biệt, La Bằng còn có một ưu thế so với các vùng chè khác nhờ kinh nghiệm làm chè đông, chính vì vậy nó đem lại hiệu quả kinh tế cao hơn.
Đã có nhiều nghệ nhân vùng chè La Bằng đoạt giải cao trong các cuộc thi chè của tỉnh, trung ương. Hiện, La Bằng có khoảng 40 nghệ nhân chế biến chè nổi tiếng.
4. Vùng chè Tức Tranh, Vô Tranh, Phú Đô (huyện Phú Lương)
Đây là một trong những vùng chè tập trung có diện tích lớn trên 2000 ha( gấp 5 lần vùng chè Tân Cương ). Vùng chè Tức Tranh hiện chiếm 12% diện tích chè toàn tỉnh Thái Nguyên với năng suất cao nhất toàn tỉnh là gần 100 tạ/ha . Nhờ có sự bồi đắp phù sa màu mỡ của vùng nước nguồn sông Cầu phục vụ suốt 4 mùa mà Chè Tức Tranh được thu hái gần như quanh năm. Nước và phù sa sông Cầu không chỉ cung cấp cho đồng lúa – hoa màu bội thu mà còn là nguồn tài nguyên quý không thể thay thế cho cây chè.
Chính vì lẽ đó các chợ phiên quanh năm lúc nào cũng đầy ắp các loại chè ngon mà khách hàng chè trong và ngoài tỉnh về thăm, mua bán đông như trảy hội…
Không chỉ là những người sành chè, là những tổ chức Doanh Nghiệp chuyên kinh doanh chè từ lâu đã biết đến địa danh nổi tiếng bởi những vùng chè nổi tiếng ở Thái Nguyên, nay vẫn cần dành nhiều thời gian, nhiều cơ hội hơn nữa để về chiêm ngưỡng, tận hưởng và thưởng thức ngắm nhìn những vùng chè đang ngày càng xanh tốt, cho năng suất cao với chất lượng tuyệt hảo trải khắp các Huyện, Thành, Thị của Thái Nguyên.